20 sie Zakochaj się w Pałukach!
Pałuki to malowniczy region województwa kujawsko-pomorskiego, położony w jego części południowo-zachodniej, zachodzący także na północno-wschodnie obszary województwa wielkopolskiego. Zajmuje obszar między Krajną a Kujawami, z naturalnie wyznaczoną granicą przez rzekę Noteć. Piękno krajobrazu Pałuk tworzy błękit 130 rynnowych jezior i zieleń lasów porastających ogromną ilość łukowatych wzniesień. Łąki i pola uprawne sprzyjają produkcji rolnej, która odznacza się dużą dynamiką, a lokalni rolnicy i hodowcy znajdują uznanie podczas Pałuckich Targów Rolnych.
Za stolicę Pałuk uważany jest Żnin, miasto powiatowe leżące na Szlaku Piastowskim, o którym pierwszą wzmiankę można znaleźć w Bulli Gnieźnieńskiej, wystawionej 7 lipca 1136 roku przez papieża Innocentego II. Walory historyczno-etnograficzne sięgające pradawnych czasów przyciągają na Pałuki setki tysięcy turystów.
Biskupin jest największym Muzeum Archeologicznym w Europie Środkowej. Na co dzień można tam zwiedzić m.in. osadę pierwszych rolników sprzed 6 tys. lat, osadę obronną ludności kultury łużyckiej sprzed 2,7 tys. lat, jak również wioskę z czasów pierwszych Piastów sprzed 1 tys. lat. Najważniejszym wydarzeniem w Muzeum jest Festyn Archeologiczny, którego XXIV edycja odbędzie się w dniach 15-23 września. Tegorocznym tematem przewodnim jest ARCHEOMARKET, czyli o handlu europejskim od epoki kamienia po średniowiecze.
Atrakcją regionu jest również Muzeum Kolei Wąskotorowej w Wenecji. Można tam obejrzeć parowozy, wśród których najstarszy pochodzi z 1899 roku. Dużym zainteresowaniem zwiedzających cieszy się „Belgijka”, parowóz z 1935 roku, osiągający prędkość 35 km/h, co jest tempem ekspresowym w przypadku parowozów o rozstawie torów 600 mm.
Mrocznymi legendami przyciągają ruiny XIV-wiecznego zamku Mikołaja Nałęcza z Chomiąży, nazywanego Krwawym Diabłem Weneckim z powodu jego surowości i okrucieństwa. Na zamku można obejrzeć wystawę średniowiecznych machin oblężniczych w naturalnej skali, podobno największą na świecie.
W kategorii „naj” mamy jeszcze na Pałukach stolicę sportu motorowodnego, bowiem Żnin jest jednym z najważniejszych ośrodków motorowodnych na świecie, a od 1979 roku zorganizowano tu aż 10 razy mistrzostwa świata i 17 razy mistrzostwa Europy w sportach motorowodnych. Przy Muzeum Ziemi Pałuckiej działa jedyne w Europie Muzeum Sportów Motorowodnych.
Na Pałukach zachowało się wiele zabytkowych dworków i pałaców. Perłą polskiego klasycyzmu jest na pewno Pałac w Lubostroniu z końca XVIII wieku. W 40-hektarowym parku rosną piękne rośliny i drzewa utrzymywane w „stylu angielskim”. Pałuczanie znani są z przywiązania do tradycji i obyczajów, zachowując wyraźną odrębność kulturową, chociaż miesza się ona z folklorem Kujaw i Wielkopolski. Słyną z bogatej twórczości ludowej z wielkanocnymi palmami i rzeźbiarskimi plenerami, swoistej gwary i muzyki oraz pałuckiego stroju z charakterystycznym czepcem i haftem u kobiet, a u mężczyzn – czarnym filcowym kapeluszem z czerwoną wstążką i papierowym bukiecikiem kwiatów.
Pałuki to idealne miejsce na interdyscyplinarną edukację w terenie!
Źródła:
http://www.um.znin.pl/content/category/2/10/13/lang,english/
http://www.biskupin.pl/category/aktualnosci/
http://www.nasze.kujawsko-pomorskie.pl/etnografia/pauki/stroj.html
Fot. główna: Krajobraz Pałuk