05 lis Wernisaż wystawy “Sto lat! Nauka Polska”
Muzeum Okręgowe w Toruniu zaprasza na wernisaż wystawy „Sto lat! Nauka polska”, który odbędzie się 9 listopada 2018 roku o godzinie 17:00 w Domu Mikołaja Kopernika.
Wystawa “Sto Lat! Nauka Polska” przypomina najwybitniejsze postaci nauki polskiej, aktywne w ostatnim stuleciu. Prezentując sylwetki wybranych osobistości oraz ich wyjątkowe osiągnięcia pragniemy przypomnieć rolę i znaczenie Niepodległości oraz wolności, jako czynnika gwarantującego możliwość prowadzenia badań naukowych i rozwoju jednostki. Odrodzone Państwo Polskie powróciło po 1918 roku do chlubnych tradycji akademickich, na nowo organizując życie wszechnic o bogatej historii, takich jak Akademia Krakowska, czy Akademia Wileńska. Natchnieniem dla odradzającej się nauki były również pomnikowe postaci historyczne – takie jak Mikołaj Kopernik, z których dorobku można było czerpać natchnienie i odwagę do kształtowania nowych teorii. Klimat sprzyjający rozwojowi nauki pozwalał na twórczą pracę kolejnych pokoleń wybitnych polskich naukowców. Jak wiemy historia Polski w XX wieku była skomplikowaną, a po dwudziestu latach niepodległości ponownie nastały czasy trudne, wręcz tragiczne. Nie sposób nie przypomnieć heroicznej postawy lwowskich i krakowskich profesorów, którzy oddali życie za swoje przekonania. Również dzieje Polski po 1945 roku nie były jednoznaczne czy łatwe, a jednak trudno wymazać ten okres z kart historii, zważywszy właśnie na wyjątkowe osiągnięcia i uznanie twórców nauki aktywnych w tym okresie.
Wybór zamkniętej liczby postaci dla zilustrowania tak szerokiego tematu, jakim jest hasło polska nauka nie mógł być łatwy. Dodatkowym wyzwaniem było miejsce prezentacji wystawy, które nie pozwalało na rozbudowany pokaz, jeszcze większej grupy zasłużonych ludzi nauki. Z tego względu subiektywny klucz doboru postaci zawierał się w przeświadczeniu, że zarówno w szeroko rozumianych dziedzinach humanistycznych, jak i matematyczno – przyrodniczych wybrane osoby były naukowcami, którzy w sposób znaczący wpłynęli na naukę powszechną w ogóle. Na wystawie zaprezentowano postaci, których badania realizowane były nie tylko na polskich uniwersytetach, lecz których osiągnięcia były na tyle wyjątkowe, że na stałe zapisały się w historii nauki światowej, a ich nazwiska nieodłącznie wiąże się z kulturą polską.
Bohaterami wystawy są: Maria Skłodowska-Curie (chemia), Kazimierz Twardowski (filozofia), Bronisław Malinowski (antropologia kultury), Kazimierz Michałowski (archeologia), Roman Ingarden (filozofia), Leszek Kołakowski (filozofia), Jan Białostocki (historia sztuki), Alfred Tarski (logika), Stanisław Ulam (fizyka, twórca bomby termojądrowej), Stefan Banach (matematyka), Rudolf Weigl (medycyna, autor szczepionki na tyfus plamisty), Leopold Infeld (fizyka), Aleksander Jabłoński (fizyka), Ludwik Hirszfeld – (biologia, medycyna), Ignacy Łukasiewicz (wynalazca lampy naftowej), Jan Czochralski (autor metody uzyskiwania monokryształów), Wacław Sierpiński (matematyka), Leon Chwistek (logika, teoria sztuki), Stanisław Ignacy Witkiewicz (estetyka, teoria sztuki).
Wystawa Sto Lat! Nauka Polska ukazuje wybrane postaci i ich osiągnięcia nie tylko w sposób suchej prezentacji (każda z wybranych postaci jest przedstawiona na osobnej planszy), ale również za pomocą szeregu przedmiotów związanych z ich życiem i osiągnięciami na polu badawczym. Na wystawie ukazane zostały przedmioty osobiste uczonych, dokumenty oraz zdjęcia w gablotach (między innymi pokazano niezwykle cenną lampę naftową Ignacego Łukasiewicza, ilustrującą przełomowe odkrycie w dziedzinie chemii przemysłowej). Wykorzystano również multimedialne narzędzia prezentacji, dzięki którym łatwiejsze stało się zrozumienie odkryć i teorii matematycznych np. dywanu Sierpińskiego.
Atrakcyjnym dla zwiedzającego punktem wystawy będą dwa specjalnie zaaranżowane kąciki inspirowane osobami Marii Curie – Skłodowskiej oraz Rudolfa Weigla. Pierwszy opierać się będzie o przedmioty związane z życiem codziennym na początku XX wieku tj.: meblami, drobnymi przedmiotami biurowymi oraz przeze wszystkim ze strojem damskim z epoki. Zobaczymy również oblicze badaczki, jako niezwykle zdolnej i wykształconej chemiczki w swoim laboratorium i autorytetu naukowego w hermetycznym, męskim świecie nauki. Pomoże to odbiorcy umieścić życie uczonej w danym okresie historycznym i utożsamić go z okresem w kulturze materialnej. Ponadto zamierzone jest przypomnienie działalności Skłodowskiej, jako ochotniczki korpusu medycznego, ratującej rannych żołnierzy na polu bitwy przy użyciu pionierskiego samochodu do wykonywania zdjęć rentgenowskich.
W drugim kąciku zaprezentowany zostanie niewielki fragment pracowni Rudolfa Weigla, twórcy szczepionki na tyfus. Pokazane zostaną głównie przedmioty związane z laboratorium naukowca, takimi jak jego kitel i sprzęt laboratoryjny np.: strzykawki z epoki, zlewki menzurki, szkło z preparatami czy mikroskop.
Wystawa Sto Lat! Nauka Polska
Piwnice w Domu Mikołaja Kopernika
09.11.2018 – 27.01.2019
Kuratorzy wystawy: Michał Kłosiński, Alicja Lubowicka
