28 sie Uczniowie wracają do szkół: nauka zdalna według Polaków
Od marca uczniowie odbywali lekcje online, natomiast od 1 września, zgodnie z zapowiedziami rządu, tryb nauczania ma być dostosowywany do panującej sytuacji epidemiologicznej. Większość dzieci wróci do szkół, jednak w przypadku pogorszenia się sytuacji w danym regionie nauka może odbywać się też online lub w trybie mieszanym. Jak dotychczasowe doświadczenia związane z nauką zdalną oceniają Polacy?
Trudne początki
Ograniczenie funkcjonowania szkół z powodu pandemii koronawirusa postawiło cały system edukacji przed wielkim wyzwaniem: konieczne było natychmiastowe przejście w tryb nauki zdalnej. W sondażu NEXERY, zrealizowanym krótko po wprowadzeniu w życie takiej formy zajęć, 39% rodziców zadeklarowało, że ich dzieci mają prowadzone lekcje online ze wszystkich przedmiotów szkolnych. 45% ankietowanych było natomiast zdania, że za pośrednictwem internetu odbywa się tylko część zajęć. Co dziesiąty rodzic (12%) uważał, że dzieci nie miały zorganizowanych lekcji w trybie zdalnym. Jak przyznawali badani, jedną z głównych barier dla nowego trybu nauki był brak dostępu do szybkiego i stabilnego internetu wśród części uczniów, który zdaniem 89% respondentów jest podstawowym narzędziem w nauce online. Jednocześnie, aż 90% rodziców zauważa, że niektórzy uczniowie mogą nie mieć dostępu do takiego łącza.
– Na co dzień zarówno nauczyciele, jak i uczniowie naszej szkoły korzystają z internetu, a lekcje prowadzone są z wykorzystaniem różnorodnych platform edukacyjnych, takich jak: scholaris.pl, instaling.pl, e-podreczniki.pl, a także z aplikacji: learningapps.pl, instaling.pl oraz z zasobów słowników i encyklopedii internetowych. Podczas prowadzenia zajęć online nauczyciele korzystają głównie z portalu Facebook, komunikatora Messenger oraz z poczty elektronicznej. Problemem, z którym spotykamy się prowadząc nauczanie zdalne jest brak wystarczającej liczby sprzętu, zwłaszcza w rodzinach wielodzietnych, gdzie do dyspozycji dzieci jest tylko jeden komputer. Kilku uczniów z naszej szkoły natomiast nie ma w ogóle dostępu do komputera w domu. Barierą jest również dostęp do internetu, który na wsiach jest nadal ograniczony – komentuje Sławomir Staciwa, dyrektor Szkoły Podstawowej w Górnikach, w powiecie koneckim, w Regionie Świętokrzyskim.
Narzędzia do nauki online
Przeniesienie edukacji do świata cyfrowego wymagało zastosowania nowych narzędzi pozwalających na naukę na odległość. Uczestnicy badania NEXERY na temat nauki online, jako najczęściej wykorzystywane narzędzie wskazywali platformy webinarowe lub e-learningowe, do których szkoła posiada dostęp. Takiej odpowiedzi udzieliła niemal połowa z nich (45%). Często wykorzystywane były także media społecznościowe (Facebook, Messenger, Youtube) oraz programy do komunikacji i telekonferencji (np. Skype, Microsoft Teams, Google Hangout), wskazywane odpowiednio przez 38% i 35% respondentów. Natomiast według co piątego rodzica (21%) zajęcia online odbywają się za pomocą internetowych serwisów edukacyjnych.
– Nasza szkoła od niedawna posiada dostęp do szybkiego internetu. Do każdej klasy zakupiony został też komputer, a niektóre sale są wyposażone w projektory i tablice interaktywne. Od niespełna roku wykorzystujemy także e-dziennik Librus. Niektórzy nauczyciele potrzebują też szkoleń w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych, które pozwolą im sprawniej posługiwać się nowymi narzędziami. Brakuje też doświadczenia w prowadzeniu zdalnego nauczania, zarówno ze strony nauczycieli, jak i rodziców i uczniów. Podczas nauczania przez internet kadra pedagogiczna najczęściej korzysta z takich narzędzi jak: e-dziennik, platforma edukacyjna: e-podręczniki, media społecznościowe, komunikatory typu Messenger. Problematyczną kwestią jest brak sprzętu wśród uczniów i brak dostępu do szybkiego internetu w ich domach. Większość rodzin posiada jedynie internet mobilny, a w czasie intensywnej pracy zdalnej często występuje przeciążenie sieci – mówi Ewa Ostrowska, dyrektor Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Janowcu Kościelnym w Regionie Warmii i Mazur.
Rola internetu w szkole według nauczycieli
Nauczyciele z Regionów NEXERY pytani o miejsce, w którym powinien być dostęp do szybkiego internetu, najliczniej (86%) wymieniają szkoły. Ta odpowiedź była wskazywana częściej niż dom (69%) czy urząd (61%). Jednocześnie, co trzeci z nich (34%) twierdzi, że szkoła, w której pracuje, ma w planach zwiększenie prędkości wykorzystywanego łącza. Wśród najważniejszych zalet dostępu do szybkiego i stabilnego dostępu do sieci niemal połowa nauczycieli (48%) wymienia możliwość uczestniczenia w przeznaczonych dla nich szkoleniach online, co pozwoli im na poszerzanie swoich kompetencji. Równie istotna jest dla nich możliwość uatrakcyjnienia prowadzonych zajęć. Zdaniem 46% ankietowanych szybki internet jest szczególnie pomocny przy prezentowaniu materiałów edukacyjnych zamieszczanych w serwisie YouTube podczas lekcji.
– Jak pokazały wyniki naszego raportu #RegionyNEXERY2020 pandemia Covid-19 wymusiła znaczne przyśpieszenie cyfryzacji w wielu dziedzinach życia, także w edukacji. Warto zwrócić przede wszystkim uwagę na fakt, że ponad połowa dzieci każdego dnia wykorzystuje sieć jako źródło wiedzy, a uczniowie zdaniem 43% ankietowanych są gotowi do zdalnego trybu nauczania. Dlatego można przypuszczać, że nauka online na stałe pozostanie częścią systemu edukacji. Jednak, by było to możliwe musimy zadbać o dobrej jakości dostęp do sieci na terenie całego kraju, ponieważ jak wynika z naszego sondażu, aż 90% respondentów uważa, że niektórzy uczniowie mogą nie mieć dostępu do szybkiego internetu. Dlatego tak ważne jest rozwijanie infrastruktury telekomunikacyjnej i przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu, co pozwali na wyrównanie szans w zakresie dostępu do edukacji – mówi Paweł Biarda, Członek Zarządu ds. Komercyjnych.
Czy nauka online zostanie z nami na stałe?
Jak pokazały wyniki przeprowadzonego przez NEXERĘ sondażu, aż 54% rodziców przyznało, że ich dziecko codziennie lub prawie codziennie wykorzystuje internet do samodzielnej nauki niezależnie od epidemii koronawirusa. Czterech na dziesięciu badanych (43%) jest zdania, że polscy uczniowie są gotowi na naukę online. Nieco mniej optymistycznie oceniani są pod tym kątem nauczyciele oraz szkoły – analogicznie 35% i 28% badanych uważa, że są oni przygotowani na to, aby prowadzić zdalne nauczanie. Jednocześnie ankietowani uważają, że dzieci powinny mieć więcej zajęć, które pokażą im jak poszerzać swoją wiedzę za pomocą internetu – takiego zdania jest 75% pytanych.
Nota metodologiczna:
Sondaż NEXERY – badanie zostało zrealizowane przez InsightOut Lab na zlecenie operatora telekomunikacyjnego firmę NEXERA. W celu zebrania wywiadów wykorzystano metodę CAWI (Computer Assisted Web Interview) na panelu Ariadna. Badanie przeprowadzono między 27 a 30 marca 2020 r. na grupie 2098 osób.
Raport #RegionyNEXERY2020 to druga edycja autorskiego badania #RegionyNEXERY realizowanego przez firmę GfK dla pierwszego w Polsce wyłącznie hurtowego operatora telekomunikacyjnego – firmy NEXERA. Badanie przeprowadzono w miesiącach marzec i kwiecień 2020 r. wśród mieszkańców, nauczycieli, urzędników i przedsiębiorców z Regionów NEXERY. Publikacja jest jednym z najbardziej przekrojowych źródeł wiedzy o polskich internautach na obszarach, gdzie brakuje dostępu do szerokopasmowego internetu lub dostęp do nich jest ograniczony. Raport podzielono na kilka obszarów tematycznych. Badanie dotyczące przedsiębiorczości (przeprowadzone wśród przedstawicieli firm) zrealizowano techniką wywiadu internetowego CAWI (computer assisted web interview). Wszyscy badani to użytkownicy internetu. W badaniu wzięli udział przedstawiciele firm znajdujących się na terenie objętym zasięgiem sieci NEXERY. Łącznie zostało zrealizowanych 330 wywiadów. W raporcie #RegionyNEXERY2020 wykorzystano ponadto dane ze źródeł ogólnodostępnych oraz analizy zespołu InsightOut Lab.
Nexera to pierwszy w Polsce wyłącznie hurtowy operator telekomunikacyjny o dużej skali, rozwijający światłowodową sieć dostępową (NGA) o wysokiej przepustowości (min.100 Mb/s). Udziałowcami Nexery są firmy od lat działające na globalnym rynku telekomunikacyjnym: Infracapital oraz Nokia.
Na bazie Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa (POPC), Nexera buduje sieć światłowodową w 14 obszarach centralnej i północno-wschodniej Polski. Program ma na celu likwidację tych miejsc w kraju, które nie mają dostępu do bardzo szybkiego internetu oraz przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu obywateli Unii Europejskiej. Dzięki działaniom Nexery w 2022 roku w zasięgu najnowocześniejszej sieci światłowodowej znajdzie się ponad 675 tys. gospodarstw domowych oraz prawie 3 tys. szkół i jednostek oświatowych. Wszystkie szkoły oraz ponad 311 tys. gospodarstw z tej grupy zostanie objętych zasięgiem sieci Nexery dzięki dofinansowaniu w ramach POPC w wysokości ponad 597 mln złotych. Pozostałe środki pochodzą od udziałowców Nexery, a całkowita wartość inwestycji wynosi około 1,5 mld złotych.
Nexera w 2019 roku zainicjowała autorski raport #RegionyNEXERY2019, będący wynikiem badania przeprowadzonego wspólnie z agencją GfK. Raport jest jednym z najbardziej przekrojowych źródeł wiedzy o polskich internautach na obszarach, w których brakuje dostępu do szerokopasmowego internetu lub w których dostęp ten jest ograniczony (Raport #RegionyNEXERY do pobrania). Badanie i raport będą realizowane cyklicznie.
Firma zdobyła tytuł „Innowatora Roku” w konkursie Złotych Anten, organizowanym w ramach 18. Sympozjum Świata Teleinformatyki i Infrastruktury. Otrzymała też nagrodę za Najlepsze Wdrożenie Usługi Chmurowej w konkursie Best in Cloud 2019, którego organizatorem jest redakcja Computerworld Polska.
