07 gru „Toruń w habicie. Historia toruńskich zakonów”
Muzeum Historii Torunia, oddział Muzeum Okręgowego, zaprasza 9 grudnia 2022 r. o godz. 17.00 na wernisaż wystawy pt. „Toruń w habicie. Historia toruńskich zakonów”, poświęconej historii najstarszych toruńskich konwentów (franciszkanów, dominikanów, jezuitów, cysterek, benedyktynek). Na ekspozycji zaprezentujemy dzieje zakonników w Toruniu od momentu pojawienia się franciszkanów w 1239 r. aż do czasów rozwiązania toruńskich konwentów w XVIII i XIX w.
Trudno sobie wyobrazić historię Torunia bez toruńskich konwentów (jednostka organizacyjna zakonu, także dom zakonny). Przez wiele setek lat stanowili oni elitę intelektualną miasta. Oprócz działalności duszpasterskiej zajmowali się edukacją, medycyną, a także działalnością gospodarczą. W średniowieczu biblioteki zakonne liczyły najwięcej woluminów a sami zakonnicy należeli do najlepiej wykształconej części społeczeństwa. Toruńskie konwenty należały do największych i najważniejszych w państwie krzyżackim, co znalazło swoje odbicie we wspaniałych kościołach, które powstały przy klasztorach.
Okres początków reformacji wywołał kryzys w toruńskich zakonach. Liczba zakonników spadła, a zakon franciszkański przestał funkcjonować. Opiekę nad katolicką mniejszością przejęli dominikanie. Nie był to dla nich łatwy okres, gdyż protestanckie władze miasta utrudniały im funkcjonowanie. Konflikty uległy nasileniu po pojawieniu się w Toruniu zakonu jezuitów. Zgromadzenie to z dużą energią starało się walczyć z protestanckimi władzami miasta. Założyli oni bardzo nowoczesne, na tamte czasy, kolegium katolickie, które wykształciło wiele pokoleń żarliwych katolików. Ich działalność budziła bardzo ostry sprzeciw toruńskich protestantów, a konflikty musiały być rozstrzygane przez władzę królewską. Pomimo wielu przeszkód toruńskie zakony, dzięki przywilejom królewskim, wsparciu szlachty katolickiej oraz determinacji sprawnie funkcjonowały w nieprzychylnym im Toruniu, reprezentując interesy mniejszości katolickiej.
Na wystawie udało się zgromadzić wiele ciekawych i rzadko prezentowanych obiektów. Oprócz ikonografii, pochodzącej głównie ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Toruniu, pokażemy m.in. przedmioty liturgiczne z toruńskich kościołów, a także niezwykle cenne dokumenty, przywileje oraz rękopisy i starodruki z zasobów dawnych bibliotek zakonnych.
Wystawa powstała dzięki współpracy Muzeum Okręgowego w Toruniu z Muzeum Diecezjalnym w Toruniu, Archiwum Państwowym w Toruniu, Wojewódzką Biblioteką Publiczną – Książnicą Kopernikańską w Toruniu oraz parafią pw. św. Jakuba Apostoła w Toruniu i parafią pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Toruniu.
„Toruń w habicie. Historia toruńskich zakonów”
Miejsce: Muzeum Historii Torunia (ul. Łazienna 16)
Wernisaż: 9 grudnia 2022 r. o godz. 17.00
Wystawa czynna: 10 grudnia 2022 r. do 19 marca 2023 r.
Kurator wystawy: Robert Żytkowicz
7 grudnia 2022 r.
