21 maj Nauka przez eksperymentowanie
„Nie zmuszaj dzieci do aktywności, lecz wyzwalaj ich aktywność. Nie każ myśleć, lecz twórz warunki do myślenia. Nie żądaj, lecz przekonuj. Pozwól dziecku pytać i powoli rozwijaj jego umysł tak, aby samo chciało wiedzieć…”
Janusz Korczak
Eksperymentowanie to zagłębianie dziecka w świat naukowych odkryć
Małe dziecko lubi eksperymentować, doświadczać samodzielnie poprzez naturalną ciekawość. Jego badawczy umysł poznaje świat przez zabawę. A proste naukowe poszukiwanie wiedzy pomaga mu zrozumieć zachodzące na co dzień zjawiska.
Eksperymenty umożliwiają wielokierunkowy rozwój dziecka. Wykonywanie nieskomplikowanych doświadczeń to niezwykle pouczająca przygoda, która procentuje u dzieci zainteresowaniami z dziedzin nauk ścisłych.
Przedszkolaki są z natury bardzo ciekawe świata, a zatem pragną samodzielnie wyjaśnić obserwowane zjawiska.
Mając na uwadze edukację daltońską, w której uwzględnia się umiejętności już opanowane przez dzieci oraz samodzielne podejmowanie zadań zespołowych, grupa Słoneczek brała udział w lekcji chemii. W Szkole Podstawowej nr 1 w Szubinie, pani Danuta Błażejak-Błaszak, nauczycielka chemii wraz z uczennicami gimnazjalistkami: Klaudią, Julką i Amelką pokazały dzieciom eksperymenty.
W ćwiczeniu: „Dzbanek pełen kropli”, dzieci mogły po wymieszaniu sody oczyszczonej, octu, oleju i barwnika spożywczego zaobserwować, iż krople zabarwionego octu powoli opadały na dno dzbanka, osadzając się na powierzchni sody. W wyniku połączenia octu (kwasu) i sody (zasady) nastąpiło wytwarzanie się gazu – dwutlenku węgla (CO2), otaczającego kropelki wpuszczonego octu, które stały się dzięki temu lżejsze i unosiły się.
Eksperyment dotyczący „Wybuchającego wulkanu” pokazał dzieciom, w jaki sposób soda oczyszczona (zasada) w reakcji z octem (kwas) spowodowała bąble napełnione dwutlenkiem węgla. „Malowanie na mleku”, to kolejne ćwiczenie, podczas którego dzieci mieszały kolory i badały właściwości cieczy, a jednocześnie uzyskiwały wspaniały pokaz barw.
Testując, sprawdzając i bawiąc się, dzieci samodzielnie pobudzały własną ciekawość i mogły w dłuższym okresie czasu obserwować zachodzące reakcje.
W I Liceum Ogólnokształcącym im. St. Wyspiańskiego w Szubinie nauczycielka chemii- Arleta Marchlewska oraz uczniowie Gabrysia, Kamila, Zuzia i Marcel wprowadzili dzieci w tematykę doświadczeń, przedstawiając dwie ważne postaci Marię Curie Skłodowską i Dimitrija Mendelejewa. Badania przeprowadzone przez uczennicę liceum Gabrysię dotyczyły spalania magnezu, któremu towarzyszyło świecenie i wydzielanie się dużej ilości ciepła. Dzieci dokonały porównania świecącego magnezu do „mocno grzejącego słońca”.
Następnie uczennica razem z dziećmi uzyskała w doświadczeniu wodorotlenek sodu w reakcji sody z wodą, a także wodorotlenek żelaza jako składnika rdzy. Napełniła balon gazem wydzielającym się w reakcji połączenia sody i octu. Dzieciom podobało się wytworzenie sztucznego wulkanu w reakcji rozkładu nadtlenku wodoru oraz zmiana barwy roztworu z bezbarwnego (kwasowego) na malinowy (zasadowy).
Dziecko – działając, myśli, poznaje funkcjonowanie przedmiotów, zjawisk, ich cech, właściwości, a także różnego rodzaju zależności przyczynowo-skutkowe między badanymi przedmiotami i zjawiskami. Zabawy badawcze dostarczają dzieciom niezliczonej ilości nowych przeżyć związanych z odkrywaniem właściwości rzeczy i zjawisk. Podczas eksperymentowania ważne jest dla dziecka gromadzenie doświadczeń, wiadomości i odkrywanie wiedzy o świecie.
Oprac. Jolanta Storzyńska
Samorządowe Przedszkole nr 2 w Szubinie
