21 gru Nasz świat ma 790 lat! Urodziny Chełmna – Miasta Zakochanych
Mijający rok był dla Ziemi Chełmińskiej pełen symbolicznych dat. Obchodziliśmy 550-rocznicę urodzin i 480-rocznicę śmierci Mikołaja Kopernika, a także utworzenie, przed 550 laty, Akademii Chełmińskiej.
28 grudnia Roku Pańskiego 1233, na kanwie „Przywileju Chełmińskiego”, narodziły się miasta Chełmno i Toruń. Były to jednocześnie narodziny nowoczesnej idei, która w kolejnych stuleciach połączyła swoim kodem genetycznym aż 225 polskich i europejskich miast oraz 1364 wsie i osady.
Jubileusz Chełmna jest okazją do tego, by po raz kolejny przywołać bogate dziedzictwo, które łączy historyczne grody lokowane na „Prawie Chełmińskim” i podkreślić wyjątkową rolę miasta na dziewięciu wzgórzach.
W kontekście “Przywileju Chełmińskiego” z dumą mówimy o Chełmnie: “Miasto miast” – podkreśla burmistrz, Artur Mikiewicz. – Zastosowany tu po raz pierwszy średniowieczny wzorzec materializował bowiem nową formę osadnictwa – wyjaśnia burmistrz. – Co równie istotne – przez kolejne stulecia “Przywilej” regulował najważniejsze dziedziny życia społeczno-gospodarczego miast – m.in. powoływał radę miejską, a więc ówczesny samorząd. Dziś moglibyśmy to zjawisko nazwać kompleksowym zarządzaniem miastem – dodaje Mikiewicz.
Przywilej zwalniał miasto z cła i „niesłuszych podatków” na rzecz zakonu krzyżackiego, regulował służbę wojskową i dawał kobietom prawo dziedziczenia majątku. Liczne korzyści przyciągały zatem nowych mieszkańców, ale też kupców z Europy Zachodniej i Królestwa Polskiego. W ten sposób Chełmno stało się „średniowiecznym miastem wzorcem”.
Choć oryginał „Przywileju Chełmińskiego” pochłonął pożar, w niemieckim Archiwum Państwowym w Dahlem znajduje się jego odnowiona w 1251 roku wersja, której wykonanie zlecił Wielki Komtur, Mistrz Krajowy zakonu krzyżackiego Eberhard von Seyn.
Miasto przypomina zaś treść swojego „aktu urodzenia” w Muzeum Ziemi Chełmińskiej, gdzie eksponuje fotokopię tego dokumentu.
Zacny, 790-letni Jubilat otrzymał z okazji swego święta wyjątkowy prezent – pieczołowicie odrestaurowaną dawną Salę Sądową Ratusza, będącego jedną z ikon polskiego renesansu.
Wszystko, co można było wykonać z zachowaniem prawdy historycznej i sztuki konserwatorskiej, zostało wykonane – zapewnia Adam Jendryczka, dyrektor Muzeum Ziemi Chełmińskiej. – Czteroosobowy zespół konserwatorski przez blisko 2 lata wykonywał prace na ścianach i sklepieniu sali, odkrywając fragmenty polichromii z XVI i XVIII w. Odsłonięte na glifach okiennych motywy: ręka trzymająca wahadło, waga, zwierciadło i słońce, są najprawdopodobniej najstarszymi elementem wystroju. Sala zyskała też posadzkę wzorowaną na tej, która zdobiła podłogę pomieszczenia w XVI w. Mam nadzieję, że efekt końcowy ucieszy dumnych ze swego dziedzictwa mieszkańców i przyciągnie licznych gości – podsumowuje gospodarz Muzeum.
Prace konserwatorskie oraz modernizację instalacji w Ratuszu wykonano dzięki montażowi finansowemu środków z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego, z budżetu Miasta Chełmna oraz Starostwa Powiatowego w Chełmnie.
Fot. Oskar Kulpiński; Ratusz
21 grudnia 2023 r.
