09 sie Nadgoplański Park Tysiąclecia – piękno historii i przyrody
Morze Polaków (Mare Polonorum) – tak jezioro Gopło nazywał historyk, kronikarz i geograf Jan Długosz. Widok na ten akwen rozciąga się z tarasu zabytkowego pałacyku przy Mysiej Wieży w Kruszwicy (w powiecie inowrocławskim), zmodernizowanego i zaadaptowanego na nową siedzibę Nadgoplańskiego Parku Tysiąclecia.
– Samorząd województwa z satysfakcją wspiera realizację projektów służących zachowaniu unikatowych walorów przyrodniczych i dziedzictwa kulturowego naszego regionu. Przeprowadzona z sukcesem inwestycja pozwala edukatorom Nadgoplańskiego Parku Tysiąclecia na prowadzenie zajęć w komfortowych warunkach, a zakupiony sprzęt umożliwia przekazywanie wiedzy z wykorzystaniem nowoczesnych technologii. Tego typu inwestycje pomogą jeszcze lepiej poznać przyrodę parków krajobrazowych, ich bogatą florę i faunę oraz interesujące materialne świadectwa dziedzictwa kulturowego – podkreśla marszałek województwa Piotr Całbecki.
Nadgoplański Park Tysiąclecia utworzono w 1992 roku w celu ochrony środowiska przyrodniczego, swoistych cech krajobrazu oraz wartości historycznych tych ziem, związanych z początkiem Państwa Polskiego. Leży w województwie kujawsko-pomorskim na terenie trzech gmin: Kruszwicy, Piotrkowa Kujawskiego oraz Jezior Wielkich. W lezącym na obszarze parku rezerwacie przyrody można poruszać się jedynie po wyznaczonych ścieżkach. Ograniczenie dotyczy także jeziora Gopło, na którym wyznaczony jest szlak żeglugi.
Długie na 25 km jezioro wraz z otaczającymi je szuwarami, trzcinowiskami, polami i niewielkimi fragmentami lasów stanowią najcenniejszą część parku. Jego nieprzekształcona linia brzegowa jest największym walorem krajobrazowym Nadgoplańskiego Parku Tysiąclecia. W Gople żyje 25 gatunków ryb m.in. sum europejski, sandacz, miętus oraz węgorz. Ciągnące się przez kilometry pasy trzcin i przybrzeżnych zarośli stanowią dom dla wielu gatunków zwierząt, w szczególności rzadkich odmian ptaków. Tereny te zamieszkuje blisko 200 gatunków ptaków, m. in. gęgawa (symbol parku), krzyżówki, głowienki, czernice, cyranki, płaskonosy, orzeł bielik, myszołowy. Wzdłuż brzegów jeziora można spotkać ogromne stada żurawi, które z godnością przechadzają się po nadgoplańskich polach i łąkach.
Fauna parku jest niezwykle bogata. Licznie występuje tu jeleń, sarna, dzik, a nawet okazjonalnie łoś. Wzdłuż linii brzegowej Gopła można obserwować bawiące się wydry i pracujące bobry. Podczas spacerów i wycieczek można natknąć się na 11 gatunków płazów oraz wiele gatunków owadów. Na tych terenach występuje też wiele ciekawych i rzadkich gatunków roślin, m.in.: nostrzyk ząbkowany, centuria pospolita, storczyk szerokolistny.
Nadgoplański Park Tysiąclecia to nie tylko przyroda, ale również kultura i historia: legendarna stolica Polski Kruszwica z Mysią Wieżą i kolegiatą śś. Apostołów Piotra i Pawła. Warto odwiedzić również takie miejscowości jak: Giżewo, Kościeszki z zabytkowym drewnianym kościołem z 1766 roku, Lachmirowice, Rzeszynek, Popowo, w których można zobaczyć pozostałości dawnych dworków, świadczących o bogactwie tych terenów.
Na terenie parku znajdują się liczne szlaki rowerowe oraz ścieżki edukacyjne z punktami widokowymi dla turystów, m.in:
- ścieżka edukacyjna „Mare Polonorum”;
- ścieżka historyczno-przyrodnicza „Gopło”;
- ścieżka edukacyjna „Potrzymiech”.
Park można zwiedzać samodzielnie lub w grupach zorganizowanych: pieszo, rowerem, lub kajakiem. Wiele imprez plenerowych i rajdów organizują pracownicy parku, aktualnych informacji i wydarzeniach można znaleźć na fanpage na Facebooku.
Nadgoplański Park Tysiąclecia w liczbach:
- rozciąga się na obszarze 9982,71 ha, z czego 2154,5 ha zajmuje Jezioro Gopło,
- występuje tam 120 zbiorowisk roślinnych, łącznie 865 gatunków roślin naczyniowych,
- na terenie parku znajdują się liczne pomniki przyrody ożywionej, z 300-letnim wiązem szypułkowym „Popiel” na czele oraz 4 pomniki przyrody nieożywionej, w tym „Głaz Ognia”,
- największa z 11 wysp lezących na jeziorze Gopło to Potrzymionek o powierzchni 81 ha.
W Kujawsko-Pomorskiem działa 10 parków krajobrazowych, dla których samorząd województwa jest organem prowadzącym:
- Wdecki Park Krajobrazowy,
- Brodnicki Park Krajobrazowy,
- Gostynińsko-Włocławski Park Krajobrazowy,
- Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy,
- Krajeński Park Krajobrazowy,
- Nadgoplański Park Tysiąclecia,
- Tucholski Park Krajobrazowy,
- Zespół Parków Krajobrazowych nad Dolną Wisłą (dawna nazwa Zespół Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślańskiego), w skład którego wchodzą trzy parki:
– Chełmiński Park Krajobrazowy,
– Nadwiślański Park Krajobrazowy,
– Park Krajobrazowy Góry Łosiowe.
Biuro Prasowe Urzędu Marszałkowskiego
Nadgoplański Park Tysiąclecia
Fot. D. Sajbor NPT; Górki Popowiskie – Półwysep Potrzymiech
9 sierpnia 2024 r.
