05 lut Konfraternia Artystów w Toruniu – wykład Anny Kroplewskiej-Gajewskiej
Konfraternię Artystów w Toruniu powołano dzięki inicjatywie Juliana Fałata i Artura Górskiego 16 grudnia 1920 roku. Jej głównym zadaniem, w odzyskanym po 127 latach zaboru mieście, było odbudowanie życia artystycznego. Niewiele ponad rok później, 17 stycznia 1922 roku, utworzono Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Toruniu z konfratrami – Arturem Górskim, Eugeniuszem Grosem i Eugeniuszem Przybyłem. Towarzystwo zorganizowało wiele wystaw indywidualnych, spośród których na szczególną uwagę zasługują prezentacje prac: Stanisława Ignacego Witkiewicza (1924), Tymona Niesiołowskiego (1926), Zofii Stankiewiczówny (1936, 1938), Antoniego Maksymiliana Piotrowskiego (1926), Edwarda Karnieja (1938), Marcina Samlickiego (1926), Alfreda Terleckiego (1928) i Wilka Osseckiego (1931). Ponadto TPSP organizowało wystawy prezentujące dorobek artystów polskich z innych miast polskich, na których swoje prace eksponowali m.in.: Edward Wittig, Mela Muter, Jan Gotard, Tadeusz Pruszkowski, Teodor Axentowicz, Józef Mehoffer, Wojciech Kossak, Józef Pankiewicz, Alfons Karpiński, Fryderyk Pautsch, Marian Wawrzeniecki czy Leon Wyczółkowski. Najważniejsze znaczenie dla budowy środowiska artystycznego i szerzej – kulturalnego w Toruniu, miały tzw. Salony – wiosenny i jesienny, w których brali udział artyści toruńscy, m.in. Ignacy Mazurek, Eugeniusz Gros, Brunon i Feliks Paweł Gęstwiccy, Edward Karniej, Wojciech Podlaszewski i inni, których obecność w mieście ograniczyła się do kilku lat lub miesięcy.
Bogato ilustrowany wykład będzie dotyczył zarówno działalności Konfraterni Artystów, Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Toruniu, jak i Kazimiery Żuławskiej, dzięki zabiegom której Stanisław Ignacy Witkiewicz miał dwie prapremiery sztuk w toruńskim teatrze, wystawę w TPSP i dwa wykłady.
Anna Kroplewska-Gajewska – kierowniczka zbiorów malarstwa i rzeźby polskiej w Muzeum Okręgowym w Toruniu, kuratorka, autorka tekstów z zakresu historii sztuki nowożytnej i nowoczesnej.
Zdjęcie gł.: Konfraternia Artystów w Toruniu, fot. ze zbiorów NAC
