26 paź Kasztanowiec z Bydgoszczy
Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Nauczycieli w Bydgoszczy zgłosiło do międzynarodowego konkursu Drzewo Roku 2021 rosnący w zachodniej części Parku Ludowego im. Wincentego Witosa najstarszy pomnikowy okaz kasztanowca zwyczajnego (Aesculus hippocastanum L.) w Grodzie nad Brdą. Obwód w pierśnicy znacznie przekracza pięć metrów. Piękna korona, rozciągająca się na szerokości blisko 20 metrów, wieńczy całość i robi duże wrażenie.
Drzewo nieustannie było związane z ludźmi. Najpierw z tymi, którzy na zawsze odeszli, a potem z mieszkańcami Bydgoszczy szukającymi pod nim wytchnienia od zgiełku dużego miasta. Początkowo kasztanowiec – zasadzony pod koniec XVIII wieku – rósł na terenie założonego tu około 1778 roku cmentarza ewangelicko-augsubrskiego, miejsca spoczynku najznakomitszych obywateli ówczesnego miasta, głównie narodowości niemieckiej, którzy rozbudowywali je i dbali o nie. Po blisko 180 latach zlikwidowano cmentarz, część pochowanych osób przeniesiono w inne miejsce, ale szczątki wielu mieszkańców Bydgoszczy wraz z kasztanowcem zostały. Przez te wszystkie lata funkcjonowania nekropolii drzewo stawało się bardziej dorodne, silniejsze. W połowie lat pięćdziesiątych XX wieku teren byłego cmentarza przekształcony został w park miejski, który nazwano Parkiem Ludowym. Miejsce zaczęło tętnić życiem, a do amfiteatru wybudowanego nieopodal drzewa przyjeżdżało wiele zespołów tanecznych i muzycznych.
Niezwykłość kasztanowca została opisana niedawno w grze miejskiej zatytułowanej W poszukiwaniu skarbu. Bydgoska opowieść wędrowca (KPCEN w Bydgoszczy, 2020) skierowanej do nauczycieli oraz uczniów.
Z mieszkańcami Grodu nad Brdą kasztanowiec jest już ponad 200 lat i nieustannie zwraca ich uwagę swoją dorodnością oraz kusi mnóstwem owoców, które bydgoszczanie zbierają do swoich domów jako ważny element pochłaniający negatywną energię z otoczenia. Ławka w pobliżu drzewa jest miejscem spotkań zakochanych i tych, którzy chcą się tu po prostu zatrzymać, w milczeniu wsłuchać w szum liści tego niezwykłego drzewa i wiatru przemykającego parkowymi alejkami. Pod kasztanowcem gromadzą się również dzieci i młodzież z pobliskiego Pałacu Młodzieży, w tym m.in. I Prywatnego Liceum Ogólnokształcącego w Bydgoszczy. Okolice drzewa są wykorzystywane także podczas lekcji przyrody organizowanych przez inne bydgoskie szkoły.
Zielone tereny udostępnione dla spacerujących i odpoczywających mieszkańców nazywane są przez niektórych świątynią przyrody, w której kasztanowiec stał się ozdobą.
Drzewo wygląda bardzo dobrze, a jego stan rokuje nadzieję na przeżycie dalszych kilkaset lat.
O losach kasztanowca w konkursie Drzewo Roku 2021 będziemy Państwa informować na bieżąco.
Oprac. R. Preus
Fot. R. Preus