18 kwi Filmy Piotra Szulkina na Ninatece
W kwietniu świętujemy urodziny jednego z najbardziej nietuzinkowych artystów polskiego kina – Piotra Szulkina.
Z tej okazji Ninateka.pl prezentuje jego wybrane filmy krótkometrażowe oraz spektakle Teatru Telewizji.
Realizacje dostępne czasowo w ramach cyklu Dziś są twoje urodziny:
- „Narodziny”, film fabularny, reż. Piotr Szulkin, Polska 1975, 27 min
- „Maszyny do pisania”, spektakl Teatru Telewizji, reż. Piotr Szulkin, Polska 1980, 48 min
- „Tango”, spektakl Teatru Telewizji, reż. Piotr Szulkin, Polska 1992, 99 min
- „To był skowronek”, spektakl Teatr Telewizji, reż. Piotr Szulkin, Polska 1995, 81 min
- „Kariera Arturo Ui”, spektakl Teatr Telewizji, reż. Piotr Szulkin, Polska 1997, 77 min
Filmy udostępnione na stałe:
- „Wszystko”, film dokumentalny, reż. Piotr Szulkin, Polska 1972, 7 min
- „Szkic do sześciu części”, film fabularny, reż. Piotr Szulkin, Polska 1973, 13 min
- „Copyright Film Polski MCMLXXVI”, film animowany, reż. Piotr Szulkin, Polska 1976, 3 min
Piotr Szulkin (26.04.1950-03.08.2018) to twórca, który próbował ciągle kroczyć własną drogą. Wszechstronnie uzdolniony (ukończył liceum plastyczne, a potem reżyserię na PWSFTviT w Łodzi) prezentował dość pesymistyczną wizję świata okraszoną dużą dawką wisielczego humoru. Od początku starał się dopasować treść do formy bądź odwrotnie. Rozumiał, że film to sztuka obrazu posiadająca swoje narzędzia i specyficzne możliwości. Pociągali go bohaterowie uwikłani w zbiorowość, zniewoleni, niepotrafiący się odnaleźć w rzeczywistości. Mimo konkretnych odniesień, aluzji do współczesności szukał uniwersalnych opowieści i prawd o człowieku. Jak sam powiedział w jednym z wywiadów o swojej twórczości filmowej: „to transpozycja świata widzianego oczyma przerażonego Piotrusia, który nie umie zaadaptować się do otaczającej go rzeczywistości odczytywanej jako zagrożenie”.
Reżyser w filmach „Narodziny” (1975), „Dziewcę z ciortem” (1975) oraz „Oczy uroczne” (1976) wykorzystał pieśni ludowe, ballady, które znalazł wcześniej w zbiorach Oskara Kolberga oraz Kazimierza Władysława Wójcickiego. Lubił odnosić się do znanych konwencji i twórczo je przetwarzać. Na kilka lat począwszy od debiutu pełnometrażowego – „Golema” (1979) wybrał kostium science-fiction, by z jego pomocą analizować stadium rozpadu i wolności, paradoksy rządzące ludzkim życiem oraz skłonność człowieka do przemocy i okrucieństwa. Tak zasłynął tetralogią, do której zalicza się jeszcze: „Wojna światów – następne stulecie” (1981), „O-bi, o-ba. Koniec cywilizacji” (1984) oraz „Ga, ga. Chwała bohaterom” (1985).
Po 1989 roku Piotr Szulkin miał większe problemy ze zdobyciem finansowania na swoje projekty niż w komunistycznych realiach Polski Ludowej. Dlatego dla reżysera lata 90. to głównie realizowanie spektakli Teatru Telewizji m.in. „Tanga” (1992) według Sławomira Mrożka czy też „Kariery Arturo Ui” (1997) na podstawie dramatu Bertolta Brechta. Bardzo plastyczne, groteskowe i osobiste spojrzenie można odnaleźć w jego ostatnim filmie „Ubu król” (2003) ze znakomitymi kreacjami aktorskimi Jana Peszka i Katarzyny Figury.
Twórczość bohatera cyklu, choć mieści się w niewielkiej liczbie tytułów, charakteryzuje się spójnością artystyczną, myślową oraz formalną. Na pewno warto sprawdzić, jak uważnym obserwatorem i oczytanym intelektualistą był reżyser, niekiedy również aktor, Piotr Szulkin.
Źródło: FINA
_
17 kwietnia 2024 r.
