15 lut Do muzeum po naukę i zabawę
Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku, którego początki sięgają 1908 roku, to jedna z najstarszych tego typu placówek w Polsce. Od momentu swego powstania sukcesywnie rozwijało swoją działalność, poszerzało bazę lokalową i zasoby eksponatów. Ostatnią dużą inwestycją był przeprowadzony z udziałem środków samorządu województwa remont barokowych kamienic, gdzie swoje miejsce znalazło Muzeum Historii Włocławka.
Dziś muzeum ma sześć oddziałów (również poza Włocławkiem), gdzie zwiedzający poznają historię miasta oraz całego regionu Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej, dorobek istotnych dla tych ziem postaci Stanisława Zagajewskiego i Stanisława Noakowskiego oraz uczestniczą w licznych wydarzeniach kulturalnych, nierzadko wychodzących poza muzealne mury. Są to:
- gmach główny, ul. Słowackiego 1 a Włocławek,
- Muzeum Historii Włocławka, ul. Szpichlerna 19, Włocławek
- Muzeum Etnograficzne, Bulwary Marszałka Józefa Piłsudskiego 6, Włocławek
- Zbiory Sztuki, ul. Zamcza 10/12, Włocławek
- Muzeum Stanisława Noakowskiego, ul. Mickiewicza 6, Nieszawa (powiat aleksandrowski)
- Skansen w Kłóbce (gmina Lubień Kujawski, powiat włocławski)
Główna siedziba muzeum mieści się przy ul. Słowackiego 1 a we Włocławku. Oprócz funkcji biurowej i administracyjnej w budynku zlokalizowano Dział Fajansu i dwie ekspozycje stałe: ,,Fajans Włocławski” oraz ,,Galerię portretu polskiego”. Na dziedzińcu budynku głównego organizowane są znane w całym regionie jarmarki staroci i rękodzieła ludowego.
W barokowych kamienicach przy włocławskim Starym Rynku, 3 grudnia 2018 roku na nowo otworzyło swoje podwoje dla zwiedzających Muzeum Historii Włocławka. W trzech budynkach, zamkniętych na czas remontu od 2013 roku, przeprowadzono kompleksowy remont obejmujący wymianę pokrycia dachów, skomplikowane odwodnienie i zabezpieczenie przeciwwodne piwnic i fundamentów. Kolejnym etapem inwestycji były remonty i adaptacja wnętrz, dobudowanie nowego zaplecza recepcyjnego, socjalnego i audytoryjnego. Zrekonstruowano też zabytkowe elewacje oraz zagospodarowano przyległy do muzeum teren zielony. Ogólny koszt inwestycji, przeprowadzonej z udziałem środków samorządu województwa, Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz środków własnych muzeum, wyniósł ponad 3 mln złotych. Obejmuje on również urządzenie wystaw stałych, prezentujących historię Włocławka od pradziejów do czasów PRL-u oraz urządzenie pracowni. Więcej tutaj.
Przez ostatnie lata wypiękniał Kujawsko-Dobrzyński Park Etnograficzny w Kłóbce (powiat włocławski). We wrześniu 2017 roku udostępniono zwiedzającym zrekonstruowany i odrestaurowany zabytkowy drewniany kościół, przeniesiony tam z Brzeźna w powiecie lipnowskim. Przedsięwzięcie było możliwe dzięki środkom z budżetu województwa oraz wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Na terenie skansenu można zwiedzać też odrestaurowany niedawno dwór Orpiszewskich. Dwór związany jest z postacią Marii z Wodzińskich Orpiszewskiej, XIX-wiecznej utalentowanej malarki, narzeczonej Chopina i muzy Słowackiego, która mieszkała tu w ostatnich latach życia. Kiedy latem 2010 roku samorząd województwa zakupił go wraz z przyległym parkiem, oba te obiekty były w ruinie. Po gruntownym remoncie rezydencja pełni nie tylko funkcje muzealne – na przyległym do niej tarasie w okresie letnim regularnie odbywają się koncerty z cyklu ,,Wieczór pod lipą” (więcej). Prace restauracyjne w kłóbeckim dworze zostały docenione i nagrodzone w konkursie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zabytek Zadbany 2016” (więcej). W części wiejskiej skansenu odtworzono trzy tradycyjne chłopskie zagrody, wiatrak mielący zboże, kuźnię i warsztat garncarski oraz remizę strażacką, szkołę i karczmę. Wszystko otoczone jest sadami i ogródkami, są tu też zwierzęta domowe i hodowlane. W tej scenerii co roku organizowane są festyny folklorystyczne ,,Z życia dawnej wsi”, których gówna atrakcją są widowiska tematyczne ukazujące dawne obrzędy i zwyczaje.
W kompleksie budynków przy Bulwarach nad Wisłą z zabytkowym, XIX wiecznym spichlerzem, znajduje się Muzeum Etnograficzne. Odwiedzający poznają tam kulturę ludową Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej. Mogą też uczestniczyć w warsztatach rodzinnych, spotkaniach poświęconych aktualnym wystawom z cyklu ,,Niedziela z kustoszem”, kiermaszach świątecznych. Na dziedzińcu muzeum odbywa się ,,Włocławski targ z darami lata”, promujący produkty tradycyjne wyrabiane na małą skalę z lokalnych surowców.
Zbiory sztuki Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej przy ul. Zamczej kryją dwie wystawy istotnych dla regionu włocławskiego artystów – Stanisława Zagajewskiego i Wacława Bębnowskiego. Ekspozycje poświęconą Zagajewskiemu wzbogacono dodatkowo o multimedialne zbiory prezentujące filozofię i sposób bycia artysty. W scenerii Zbiorów Sztuki również organizowane są spotkania z cyklu ,,Niedziela z kustoszem”, podczas których pracownicy muzeum opowiadają o tajnikach swojej pracy. Również osobie Stanisława Zagajewskiego poświęcony jest organizowany przez muzeum konkurs rzeźbiarski. Dla dzieci i młodzieży uzdolnionej plastyczne placówka organizuje coroczny plener malarski z cyklu ,,Włocławek
w malarstwie i rysunku”.
W rodzinnym domu Stanisława Noakowskiego w Nieszawie (powiat aleksandrowski) działa muzeum poświęcone osobie tego pedagoga, architekta i malarza. W 2010 roku obiekt gruntownie zmodernizowano i przebudowano. W wielofunkcyjnej sali multimedialnej odbywają wystawy czasowe, koncerty, wieczory historyczne i projekcje filmowe.
Na zakończenie karnawału ulicami Włocławka przechodzi barwny korowód grup zapustnych. W tym roku odbędzie się już trzydziesta edycja tego wydarzenia, do udziału w którym zapraszane są autentyczne grupy kolędników z regionu. To kolejna impreza z bogatej oferty Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej, która na stałe wpisało się do kalendarza wydarzeń kulturalnych Włocławka.
Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej w liczbach (dane za 2018 rok):
- 15 wystaw czasowych, w których uczestniczyło blisko 9.5 tysiąca osób
- 426 pokazów w skansenie w Kłóbce
- 196 imprez warsztatowych dla różnych grup wiekowych
- 34 lekcje muzealne, prelekcje i referaty
- blisko 37 tysięcy odwiedzających (we wszystkich 6 oddziałach muzeum)
Plany na 2019 rok:
- organizacja 200 rocznicy urodzin Marii Wodzińskiej
- przygotowanie koncepcji upamiętnienia miejsca narodzin matki Fryderyka Chopina w Długiem (gmina Izbica Kujawska)
- dalsze prace rekonstrukcyjne i renowacyjne w Kłóbce (przy zabytkowym młynie wodnym i spichlerzu dworskim)
Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku jest jedną z 15 jednostek organizacyjnych samorządu województwa kujawsko-pomorskiego w dziedzinie kultury. Pozostałe to: Opera Nova w Bydgoszczy, Filharmonia Pomorska w Bydgoszczy, Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Witolda Bełzy w Bydgoszczy, Teatr im. Wilama Horzycy w Toruniu, Kujawsko-Pomorski Impresaryjny Teatr Muzyczny w Toruniu, Galeria Wozownia w Toruniu, Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu, Galeria i Ośrodek Plastycznej Twórczości Dziecka w Toruniu, Książnica Kopernikańska w Toruniu, Muzeum Archeologiczne w Biskupinie, Pałac Lubostroń w Lubostroniu, Ośrodek Chopinowski w Szafarni.
Czytaj też Inwestycje w dziedzinie kultury
Beata Krzemińska
rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego
Fot. Andrzej Goiński, W grudniu 2018 roku po gruntownym remoncie ponownie otwarto dla zwiedzających Muzeum Historii Włocławka
Źródło: www.kujawsko-pomorskie.pl