28 lis Do czego AI nie służy. Przewodnik dla nauczycieli
Kolejny przewodnik dla nauczycieli przygotowany przez Ministerstwo Edukacji i Nauki jest kontynuacją broszury pt. “Chat GPT w szkole. Szanse i zagrożenia”, skierowanej do nauczycieli i nauczycielek polskich szkół. Czytelnicy mogli tam uzyskać odpowiedzi na pytania, co to jest sztuczna inteligencja oraz gdzie się ją wykorzystuje. Autor przedstawił wybrane narzędzia wykorzystujące sztuczną inteligencję oraz opisał, czym jest ChatGPT i jak wpływa na edukację. Wskazał również, na co należy zwracać uwagę podczas pracy pedagogicznej z wykorzystaniem bota. Dlaczego skupił się właśnie na tym narzędziu? Publikacja ukazała się w lipcu 2023 roku, kiedy społeczność akademicka i szkolna była poruszona dysrupcyjną zmianą, którą spowodował ChatGPT. Nie tylko zresztą społeczność polska, dowody tego poruszenia (w formie różnorodnych publikacji) można było bowiem znaleźć i w zagranicznych środowiskach związanych z edukacją. Wspomniana broszura miała być więc formą wsparcia ze strony Ministerstwa Edukacji i Nauki, które zanim wydało tekst, otrzymało szereg zapytań, jak sprawdzić, czy autorem pracy jest uczeń, czy ChatGPT. W związku z tym w publikacji nie zabrakło także wskazówek w tej kwestii. Odniesiono się również do opinii naukowych na temat bota i wskazano, jak model ten może wesprzeć osoby ze specjalnymi potrzebami.
Wyzwania dla współczesnej szkoły
Od tego czasu wiele się zmieniło w związku z dynamicznym rozwojem zaawansowanych modeli językowych. Dlatego też kolejny poradnik „Do czego AI nie służy” skupia się na modelach językowych. Dokument ten wychodzi naprzeciw zmieniającej się rzeczywistości i potrzebom edukacyjnym.
W dzisiejszym świecie jedyną stałą wydaje się nieustanna zmiana. Kompetencje, które nabywamy w szkole i życiu dorosłym, dezaktualizują szybciej niż kiedykolwiek wcześniej. Zjawisko to wynika z gigantycznego przyrostu nowych informacji w krótkim czasie. Stąd też naszym celem jest zrozumienie, które kompetencje stają się kluczowe w kontekście szybko zmieniających się realiów edukacyjnych.
Sztuczna inteligencja a kreatywność
Według modelu 4K kluczowymi umiejętnościami są: kreatywność, komunikacja, krytyczne myślenie i kooperacja. Kreatywność była dotychczas uznawana za kompetencję typowo ludzką, ale jej definicja, w związku z rozwojem badań nad generatywną sztuczną inteligencją, znów staje się przedmiotem debaty, również w kontekście edukacyjnym.
W przewodniku „Do czego AI nie służy” autorzy zastanawiają się nad kreatywnością dużych modeli językowych, analizują etyczno-moralne aspekty korzystania z nich oraz prezentują wskazówki dla nauczycieli. Ostatni rozdział skupia się na przykładach niepożądanych zachowań użytkowników AI w szkole oraz definiuje zagrożenia związane z wdrażaniem rozwiązań AI w edukacji.
Podsumowanie i ciekawostka
Ciekawostką jest podsumowanie dokumentu, które zostało zlecone do wygenerowania modelowi językowemu zgodnie z przygotowanym przez autorów promptem. Szczegóły znajdują się w pierwszym rozdziale poradnika.
Celem poradnika, opracowanego z inicjatywy grupy roboczej AI w Edukacji, jest nie tylko dostarczenie nauczycielom informacji, lecz także wsparcie ich w radzeniu sobie z wyzwaniami współczesnej edukacji.
Publikacja do pobrania
Źródło: MEiN
28 listopada 2023 r.
