13 maj Czarne dziury, czyli jak znaleźć coś czego nie widać?
Kolejne spotkanie online dla nauczycielek i nauczycieli chcących propagować zainteresowanie kosmosem odbędzie się 22 maja, w środę, o godzinie 18:00.
Czarne dziury od dziesięcioleci stanowią prawdziwą zagadkę. Pierwsze koncepcje niezwykle gęstych obiektów – wówczas nazywanych czarnymi gwiazdami – pochodzą już z XVIII wieku. Dokładniej to zjawisko opisał Albert Einstein. W ogłoszonej w 1915 roku ogólnej teorii względności rozważał on zależność między geometrią przestrzeni, a zawartą w niej materią. Doprowadziło go to do stworzenia koncepcji Wszechświata, w którym możliwe jest istnienie takich obiektów jak czarne dziury. Rok później Karl Schwarzchild opisał je matematycznie.
Od tego czasu świat naukowy stoi przed wielkim wyzwaniem: czarnych dziur nie da się zobaczyć wprost. Jak wobec tego można je obserwować? Skoro ich nie widać, skąd pewność, że w ogóle istnieją? Powstało wiele narzędzi i eksperymentów teoretycznych umożliwiających wykrywanie czarnych dziur. Najbardziej jaskrawym przykładem jest osiągnięcie międzynarodowego programu naukowego Teleskop Horyzontu Zdarzeń (EHT), który w 2019 roku wykonał pierwsze w historii zdjęcie czarnej dziury.
Główne tematy spotkania:
- czarne dziury,
- przygotowanie prostego doświadczenia na lekcję,
- wybrane scenariusze lekcji, opracowane dla różnych poziomów edukacyjnych, w których wprowadzamy kontekst kosmiczny:
- na poziomie szkół ponadpodstawowych,
- na poziomie szkół podstawowych,
- kosmiczne konkursy dla dzieci i młodzieży,
- kosmiczne aktywności dla edukatorek i edukatorów.
Podczas spotkania zostanie zostanie zbudowany model studni grawitacyjnej, która pomoże przybliżyć w klasie zagadnienie czarnych dziur. Warto więc przygotować potrzebne materiały:
- duże wiadro lub twarda tuba – ważne aby mieć kształt okręgu przynajmniej w jednej płaszczyźnie,
- materiał umiarkowanie ciągliwy np. prześcieradło,
- pasek lub obręcz do umocowania tkaniny, mogą to być również klamerki do prania czy przytrzymania obrazów,
- ciężarek,
- klamerka, która umożliwi przymocowanie ciężarka,
- patyczek do szaszłyków lub pałeczka do sushi,
- kulki o różnej wadze i wielkości.
Źródło: ESERO Poland
Fot. Symulowany widok czarnej dziury – Alain r, CC BY-SA 2.5
_
13 maja 2024 r.