22 lis Bunt przeciwko maszynie. Artyści ogłaszają koniec epoki cyfrowej – wykład on-line dr Joanny Walewskiej-Choptiany
W styczniu 1969 roku, w asyście zaprzyjaźnionych artystów i dziennikarzy, Takis wkracza do Muzeum Sztuki Współczesnej w Nowym Jorku na wystawę „The Machine as Seen at the End of Mechanical Era”. Podchodzi do swojej rzeźby „Tele-sculpture”, przecina przewody elektryczne i wychodzi wraz z nią na dziedziniec budynku, gdzie urządza pokojowe sit-in. Protestuje w ten sposób przeciwko zawłaszczeniu swoich prac przez rynek sztuki.
W maju 1970 roku na łamach biuletynu „PAGE” wydawanego przez Computer Art Society, jeden z najbardziej znanych pionierów grafiki komputerowej Frieder Nake ogłasza, że zaprzestaje wystawiania swoich prac, ponieważ artyści sprzedali się i odeszli do programu badań wizualnych. Zaledwie kilka miesięcy później, w październiku, na łamach tego samego biuletynu Gustav Metzger pisze, że sztuka znalazła się w ślepym zaułku, a artyści prostytuują się, aby odnaleźć swoje miejsce w świecie sztuki, zamiast rozsadzić go od środka.
Niedługo po pionierskich wystawach takich jak „Cybernetic Serendipity”, która ugruntowała istnienie nurtu Art&Technology w świadomości krytyków, kuratorów i widowni, zaczęły kształtować się wśród artystów wrogie względem technologii postawy. W moim wystąpieniu chciałabym się zastanowić, dlaczego niektórzy artyści zaczęli odchodzić od wykorzystywania technologii w swojej twórczości lub zaczęli wykorzystywać ją w sposób krytyczny. Co złożyło się na to, że pożądany wcześniej mecenat dużych zakładów przemysłowych, laboratoriów naukowych czy instytucji artystycznych nagle zaczął być postrzegany jako zbyt ciasny gorset dla działalności artystycznej?
Joanna Walewska-Choptiany pracuje w Katedrze Kulturoznawstwa na Wydziale Humanistycznym UMK. Jest historyczką mediów, szczególnie zainteresowaną stykiem sztuki, technologii i społeczeństwa. Ukończyła filmoznawstwo w Instytucie Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego; w 2012 roku obroniła doktorat z filozofii na Wydziale Filozoficznym UJ. Studiowała również na kierunku Media Art History na Danube University w Krems. W 2015 roku ukazała się jej książka „Portret artysty jako inżyniera. Twórczość Edwarda Ihnatowicza” (Toruń: WN UMK). Obecnie pracuje nad projektem poświęconym powojennej historii Polskiego Radia.
Bunt przeciwko maszynie. Artyści ogłaszają koniec epoki cyfrowej – wykład on-line dr Joanny Walewskiej-Choptiany
30.11.2021 (wtorek), godz. 18.00
Facebook i kanał YouTube Galerii Sztuki Wozownia
Zdjęcie gł.: Frieder Nake, 1966, archiwum Friedera Nake
22 listopada 2021 r.
