06 gru Bóg się rodzi, moc truchleje!
Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy zaprasza na specjalne świąteczne zajęcia poświęcone przedstawieniom Bożego Narodzenia w sztuce. Lekcja „Bóg się rodzi! Motyw Bożego Narodzenia w malarstwie”, skierowana jest do uczniów szkół średnich.
Podczas wykładu zostanie zaprezentowana wielowiekowa tradycja ikonografii Bożego Narodzenia w szerszym kontekście przemian kulturowych, jakie dokonywały się od czasów wczesnego średniowiecza aż do końca XX wieku.
Boże Narodzenie stanowiło, na przestrzeni wieków, jeden z najważniejszych tematów poruszanych przez malarzy. Z początku – w pierwszych wiekach chrześcijaństwa – przedstawienia narodzenia Chrystusa są dość skromne i oszczędne w swojej formie. Dzieciątko leży w żłobku lub koszu, niewyraźne postacie Marii i Józefa pozostają skryte w cieniu, czasem dostrzeżemy zarys stajennego pomieszczenia. Z biegiem czasu malarskie wizje stają się coraz bardziej urozmaicone. Wynika to nie tylko z naturalnego rozwoju form artystycznych w średniowieczu, ale również z bardziej różnorodnych źródeł inspiracji: pism apokryficznych, czy chociażby przepowiedni Starego Testamentu. Czasy nowożytne przynoszą nowe postrzeganie dogmatu Wcielenia – chłodna, uporządkowana kompozycja malowideł odzwierciedla estetykę doby renesansu i nowej humanistycznej myśli. Odrodzeniowe podejście ściera się z natchnionymi wizjami okresu kontrreformacji, a później romantyzmu. Można powiedzieć, że w kolejnych epokach dostrzegamy konfrontację różnych artystycznych postaw akcentujących duchowy albo wręcz przeciwnie, czysto ludzki wymiar tego niezwykłego wydarzenia.
Zdjęcie gł.: Mistrz Dyptyku Brunszwickiego, Boże Narodzenie, ok. 1490 – 1500, olej na desce, wł. Rijksmuseum, Amsterdam
