Badaczki z UŚ pytają nauczycieli jęz. polskiego o podejście do ekologii na lekcjach

Ankietę można wypełnić tutaj – jeszcze do 15 września.

Zdaniem badaczek – dr Anny Guzy i dr Magdaleny Ochwat z Interdyscyplinarnego Centrum Badań nad Edukacją Humanistyczną Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach – „nauki humanistyczne i kultura mają w obszarze ekologii ważną rolę do odegrania, choć wciąż słabo zauważalną wobec prymatu nauk ścisłych i przyrodniczych”.

„Opowieści i narracje oddziałują na nasz sposób postrzegania najsilniej i najgłębiej (…). Walka o zmianę modelu życia na Ziemi to przede wszystkim walka o wyobraźnię. Szeroko rozumiana humanistyka, świat kultury, sztuki i literatury, wyrażane za pomocą języka, mają za zadanie kształtować nowy, +zazieleniony+ sposób myślenia” – podkreśliły w rozmowie z PAP.

Badaczki chciałyby więc wypracować narzędzia dla nowoczesnej edukacji humanistycznej, „odpowiedzialnej za teraźniejszość oraz przyszłość klimatyczną naszej planety” – pytając wcześniej nauczycieli języka polskiego (przedmiotu z największą liczbą godzin w całym procesie kształcenia), czy i jak poloniści kształtują postawy proekologiczne wśród uczniów w szkołach.

Odpowiedzi ma dać ankieta skierowana do nauczycieli języka polskiego szkół podstawowych i średnich z całej Polski, którą można wypełniać jeszcze do połowy września.

Kwestionariusz składa się z 5 obszarów pytań: o poziom kompetencji nauczycieli języka polskiego w zakresie wiedzy na temat zmian klimatu, o możliwości, jakie ich zdaniem dają aktualne dokumenty edukacyjne (podstawa programowa, podręcznik, programy kształcenia, listy lektur, polecenia dla uczniów, zadania itd.), o bariery w podnoszeniu świadomości ekologicznej, o swoją rolę we wspieraniu postaw ekologicznych, a także o proponowane rozwiązania aktywizujące środowiska polonistyczne w tym obszarze.

Zebrane dane mają służyć jako podstawa m.in. do opracowania ścieżki kształcenia studentów (przyszłych nauczycieli języka polskiego) w obszarze odpowiedzialności za Ziemię, a także stworzenia dotyczących tej problematyki materiałów naukowo-dydaktycznych (np. scenariuszy lekcji czy zestawienia tekstów szkolnych).

Badania prowadzone są w ramach wyszehradzkiego projektu pt. „Edukacja humanistyczna V4 dla klimatu. Rozpoznania – dobre praktyki – rekomendacje”, we współpracy z punktem Europe Direct Śląskie – członkiem zarządzanej przez Komisję Europejską sieci Europe Direct w Polsce.

Jak podkreślają inicjatorki, przesłanką dla badań są postulaty Organizacji Narodów Zjednoczonych, Młodzieżowego Strajku Klimatycznego oraz Unii Europejskiej w zakresie Europejskiego Zielonego Ładu, aby wprowadzić do edukacji kompleksową i aktualną wiedzę o mechanizmach kryzysu klimatycznego.

„Dewastacja środowiska będzie wystawiać moralność, wrażliwość i wyobraźnię homo sapiens na próbę. Dziś doświadczamy jeszcze w niewielkim stopniu, ale już widzimy jej postępujący, w ogromnym tempie, katastroficzny kierunek. Szkoła musi na to przygotować swych wychowanków, gdyż +program naprawczy+ w obszarach dotkniętych największymi kryzysami to jedna z powinności i z głównych zadań humanistyki i nauk społecznych” – podsumowały naukowczynie.

PAP – Nauka w Polsce, Agnieszka Kliks-Pudlik

9 września 2021 r.