09 cze Annobot – rozmowa z maszyną o ludzkich emocjach
- Emocje są naturalną cechą człowieka. Do niedawna wydawało się, że maszyny nie mogą rozpoznawać ludzkich emocji. Jedynie w filmach science fiction i opowieściach futurystycznych roboty potrafiły odczytywać strach lub szczęście.
- Według teorii Paula Ekmana wyróżniamy sześć podstawowych emocji. Są to: szczęście, smutek, strach, złość, zaskoczenie i obrzydzenie. Istnieje oczywiście wiele teorii psychologicznych, które są bardziej skomplikowane, jednak dla wielu osób wciąż wydaje się niemożliwe, aby maszyny mogły rozpoznać nawet kilka podstawowych emocji.
- Badacze z Laboratorium Inteligentnych Systemów Informatycznych w Ośrodku Przetwarzania Informacji – Państwowym Instytucie Badawczym (OPI PIB) opracowali narzędzie, które wykorzystując sztuczną inteligencję, usprawnia tworzenie systemów do rozpoznawania emocji.
- Platforma Annobot znacznie przyspiesza proces etykietowania, czyli przypisywania odpowiednich emocji do fragmentów tekstu. Narzędzie to, wykorzystuje wiele funkcjonalności, m.in. etykietowanie poprzez rozmowę z chatbotem, uczenie na bieżąco oraz integrację z komunikatorem Facebook Messenger.
- Więcej informacji o innowacyjnym narzędziu, znajduje się w najnowszym odcinku „Akademii OPI PIB”, opublikowanym na kanale YouTube instytutu.
Innowacje nie tylko dla nauki
– W OPI PIB działamy głównie dla sektora nauki, który z założenia jest innowacyjny. Staramy się więc dostarczyć uczelniom i jednostkom naukowym nowoczesne rozwiązania IT, które ułatwią im pracę i stale są dostosowywane do ich potrzeb. Wdrażamy też projekty, które są skierowane do innych sektorów. Kilka miesięcy temu informowaliśmy o naszej platformie eRADS, która wykorzystuje sztuczną inteligencję w diagnostyce raka prostaty. Tym razem natomiast nasi badacze z Laboratorium Inteligentnych Systemów Informatycznych wykorzystali sztuczną inteligencję do usprawnienia procesu rozpoznawania ludzkich emocji na podstawie tekstu – mówi dr inż. Jarosław Protasiewicz, dyrektor Ośrodka Przetwarzania Informacji – Państwowego Instytutu Badawczego.
Nazwa platformy Annobot powstała od połączenia słów annotation i bot. Jest to innowacyjne narzędzie do etykietowania i tworzenia zbiorów danych poprzez rozmowę z chatbotem. System składa się z sześciu komponentów. Główną część stanowi Annobot Core, czyli aplikacja serwerowa, która integruje wszystkie inne moduły. Można stwierdzić, że jest ona takim sercem platformy. Są także dwa moduły służące do przypisywania etykiet do tekstów. Jeden zintegrowany z aplikacją Facebook Messenger, a drugi to komunikator Annobot chat napisany przez ekspertów z OPI PIB. Oprócz nich narzędzie składa się z panelu administracyjnego, modułu uczenia maszynowego oraz bazy danych.
Narzędzie, które wspiera człowieka
– W Laboratorium Inteligentnych Systemów Informatycznych zajmujemy się głównie przetwarzaniem języka naturalnego, skupiając się na danych tekstowych. Stąd zagadnienie rozpoznawania emocji właśnie na podstawie tekstu. Zwykle proces wdrożenia tego typu rozwiązania jest bardzo czasochłonny. Wymaga dużej ilości danych tekstowych z właściwie przypisanymi emocjami. Dopiero w momencie, gdy mamy przygotowany zbiór z opracowanymi danymi, możemy przystąpić do prac nad odpowiednim modelem. Proces przygotowania zbioru danych najczęściej trwa kilka miesięcy i wymaga zaangażowania w pracę dużej liczby osób. Platforma Annobot znacznie to przyspiesza – mówi Rafał Poświata, specjalista badawczo-techniczny w Ośrodku Przetwarzania Informacji – Państwowym Instytucie Badawczym.
Platforma Annobot została zaprojektowana, aby sprawnie przygotowywać dane. Wykorzystuje ona uczenie na bieżąco, nie musimy więc czekać, aż zakończy się cały proces przypisywania emocji do tekstu. Annobot sam się uczy na podstawie wcześniej udostępnionych niepełnych danych. Warto dodać, że narzędzie to jest uniwersalne i może mieć także zastosowanie przy innych zadaniach. Można odpowiednio skonfigurować bota, tak iż będzie możliwe przypisywanie do tekstu innych właściwości, które mają być identyfikowane.
– Platforma Annobot jest efektem innowacyjnego myślenia. Pracownicy Laboratorium Inteligentnych Systemów Informatycznych to przede wszystkim pasjonaci, którzy nie boją się eksperymentować. Mój zespół to ludzie, którzy mają potrzebę rozwijania się, wymiany wiedzy, uczestniczenia w seminariach. Mają także zacięcie eksperymentalne. Dzięki tym cechom udaje nam się tworzyć inteligentne rozwiązania informatyczne, które mają praktyczne zastosowanie – mówi, Paweł Nowek, kierownik Laboratorium Inteligentnych Systemów Informatycznych w OPI PIB.
Zapraszamy do obejrzenia czwartego odcinka Akademii OPI PIB, na kanale YouTube instytutu, gdzie znajdą Państwo więcej informacji o platformie Annobot: https://youtu.be/8zy6joQoQbc.
Akademia OPI PIB
Proaktywny projekt popularyzujący naukę z udziałem ekspertów i badaczy z Ośrodka Przetwarzania Informacji – Państwowego Instytutu Badawczego. Jego celem jest budowanie kultury dzielenia się wiedzą, możliwości wymiany doświadczeń i dalszego rozwoju kompetencji na polu nowych technologii. Podcasty udostępniamy na kanale YouTube OPI PIB i dotyczą takich obszarów wiedzy jak informatyka techniczna i telekomunikacja oraz nauki socjologiczne. Każdy odcinek to zbiór angażujących historii, dobrych praktyk i inspirujących case studies.
Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy (OPI PIB)
Interdyscyplinarny instytut naukowy i lider w tworzeniu oprogramowania systemów informatycznych dla polskiej nauki i szkolnictwa wyższego. Posiada wiedzę o prawie każdym polskim naukowcu, jego projektach czy aparaturze badawczej. Gromadzi, analizuje i tworzy informacje o sektorze badań i rozwoju, wpływając tym samym na kształt polskiej polityki naukowej. OPI PIB tworzy inteligentne systemy informatyczne dla sektora publicznego oraz wykorzystywane w celach komercyjnych.
Główne obszary badań prowadzonych w instytucie to: algorytmy uczenia maszynowego, algorytmy przetwarzania języka naturalnego, analiza sentymentu, sieci neuronowe, odkrywanie wiedzy z danych tekstowych, interakcja człowiek-komputer (HCI), systemy komputerowego wspomagania decyzji, sztuczna inteligencja.
W działalności badawczej OPI PIB stawia na interdyscyplinarność. Instytut prowadzi badania
w siedmiu laboratoriach skupiających specjalistów z wielu dziedzin. Poza ekspertami od technologii informatycznych
w zespole OPI PIB pracują ekonomiści, socjologowie, prawnicy, statystycy i psychologowie. Konfrontacja różnych podejść naukowych sprzyja dogłębnej analizie zagadnień badawczych i napędza innowacyjność.
9 czerwca 2021 r.
