04 maj Otwarcie Olenderskiego Parku Etnograficznego
W weekend 12-13 maja 2018 r. otwarty zostanie Olenderski Park Etnograficzny w Wielkiej Nieszawce (ul. Mennonitów 14). To pierwszy w Polsce skansen poświęcony osadnictwu olenderskiemu. W tych dniach w godz. 11.00-16.00 bezpłatnie zwiedzić będzie można nowy oddział Muzeum Etnograficznego w Toruniu.
Podczas otwarcia poznamy realia życia osadników olenderskich, zwiedzając 3 zagrody. W role mieszkańców chałup wcielą się aktorzy lokalnych grup: Teatru Humoreska oraz Teatru Janek Wędrowniczek. Pracownicy Muzeum opowiedzą historie związane z powstaniem tego miejsca, można będzie także odwiedzić stoiska z rękodziełem oraz produktami lokalnymi.
Na otwarcie OPE w Wielkiej Nieszawce można dotrzeć m.in. na rowerach i tradycyjnej łodzi. Więcej informacji.
Na terenie Parku znajdują się 3 zagrody, składające się z 6 zabytkowych budynków mieszkalnych i gospodarskich. Przeniesione zostały z terenu Doliny Dolnej Wisły i pochodzą z XVIII i XIX w. Obiekty te to najcenniejsze, zachowane do dnia dzisiejszego, przykłady architektury charakterystycznej dla osadników olenderskich.
Wśród nich znajduje się jeden z trzech ocalałych na tym terenie domów podcieniowych, zbudowany we wsi Kaniczki w 1757 r., jedyna zachowana do dziś zagroda z częścią mieszkalną, inwentarską i stodołą pod jednym dachem pochodząca ze wsi Niedźwiedź (ok. 1790), czy jedyny wolno stojący spichlerz z Wielkiego Zajączkowa z początku XIX w. Zagrody wzbogacone zostały małą architekturą, w postaci piwniczek, studni i płotów, obsadzone zielenią i uzupełnione przydomowymi ogródkami i sadami. Główna droga wytyczona została wzdłuż wału przeciwpowodziowego zabezpieczającego koryto Wisły, w poprzek której powstały równoległe pasy pól, które oddzielają kanały odwadniające, obsadzone wierzbami. Na powierzchni ponad 5 ha zrekonstruowany został fragment wsi o najbardziej charakterystycznym dla osadnictwa olenderskiego układzie, czyli tzw. rzędówki bagiennej.
Lokalizacja Parku nie jest przypadkowa. Wielka Nieszawka posiada bogatą historię związaną z menonitami i osadnictwem olenderskim. Ich obecność odnotowana została w tej wsi już na początku XVII w., a do końca II wojny światowej był to jeden z głównych ośrodków życia tej społeczności, która założyła tu gminę wyznaniową wraz z domem modlitwy. Pozostałością po nich jest włączony w obręb Parku cmentarz menonicki, do niedawna zniszczony i zaniedbany, obecnie uporządkowany z wyeksponowanymi nagrobkami.
Wydarzenie zostało objęte patronatem Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego 2018
Więcej informacji: Anna Maślak, kierownik Olenderskiego Parku Etnograficznego, tel. 690-635-561
Fot. Bartłomiej Oleszek