PODróż przez PODgórz: Piaski – Podgórz city – Kluczyki

W sobotę, 14 września 2024 r. Książnica Kopernikańska w Toruniu zaprasza na pierwszy spacer historyczny z cyklu “PODróż przez PODgórz” – w tym roku mija setna rocznica odzyskania praw miejskich przez Podgórz. Naszą przewodniczką będzie Katarzyna Kluczwajd. Zbiórka o godz. 11.00 pod muralem przy ul. Poznańskiej 3.

Centralnym punktem jesiennej “ofensywy podgórskiej”, na którą złożą się spacery historyczne i konferencja z cyklu “Zabytki toruńskie młodszego pokolenia” będzie 100. rocznica odzyskania przez Podgórz praw miejskich. Zostały one nadane 7 listopada 1611 roku przez króla Zygmunta III Wazę, utracone w 1883 roku wskutek nowej ustawy o ustroju miast (w mniejszych miastach przeprowadzono ankietę; większość podgórzan opowiedziała się za statusem gminy wiejskiej, bo status miasta nakładał większe obciążenia podatkowe). Starania o przywrócenie praw miejskich, z dużym udziałem burmistrza Tadeusza Webera (1878-1930), trwały aż do 29 grudnia 1924 roku.

W lutym 1925 roku przywrócono herb z okresu staropolskiego (sprzed 1773 roku), z polskim napisem zamiast łacińskiego. Wzór herbu Podgórza rada miejska uchwaliła dopiero w 1934 roku. Projekt przygotował miejscowy budowniczy Józef Wykrzykowski (z historyczną figurą św. Mikołaja i polskim orłem).

W latach 1845-1913 Podgórz funkcjonował jako osada targowa – bez praw miejskich, ale samorząd był zorganizowany jak w mieście, z burmistrzem wyłanianym w drodze wyborów. W 1908 roku decyzja odmowna w kwestii przywrócenia praw miejskich Podgórzowi wynikała z faktu, iż władze Torunia przewidywały szybki termin przyłączenia lewobrzeżnego miasta, a wówczas Podgórz zyskałby od razu prawa miejskie jako część Torunia.

Umowę o połączeniu władze obu miast podpisały 6 grudnia 1919 roku. Miała być zrealizowana do 1 kwietnia 1923 roku, później traciła ważność.

Kolejne dwa spotkania z cyklu PODróż przez PODgórz:

• 12 października: Kluczyki wszędzie (teren lokomotywowni)
  Prowadzenie: Bartosz Masiełajć
  Godz. 11.00-13.00, zbiórka na peronie stacji Toruń Kluczyki
• 26 października: Skrajem poligonu” (ulice Parkowa, Wyrzyska, Inowrocławska, Okólna)
  Prowadzenie: Katarzyna Kluczwajd
  Godz. 11.00-13.00, zbiórka na rogu ulic Parkowej i Poznańskiej

4 września 2024 r.