19 sie Kolejowe przedbramię portów morskich (21 sierpnia)
Pierwsze pospieszne pociągi z Bydgoszczy do Berlina docierały do celu po 13 godzinach. Bydgoska Dyrekcja Kolei Wschodniej była instytucjonalną potęgą w Europie, a jej wybitny dyrektor Albert von Maybach został Honorowym Obywatelem Bydgoszczy. Więcej dowiecie się na Spacerze Historycznym – Kolejowa Bydgoszcz, na który zaprasza Muzeum Okręgowe.
Można stwierdzić, że połączenia kolejowe wychodzące z Bydgoszczy w kierunku Warszawy, Berlina czy Poznania były symboliczną klamrą polskich ziem pod zaborami. Otwieranie pierwszych żelaznych traktów było wydarzeniem kulturowym. Wyobraźcie sobie pogodną niedzielę 13 lipca 1851 r. i tłumy bydgoszczan na Okolu i na stacji na folwarku w Bocianowie, przy końcu piaszczystej drogi (dzisiejsza ul. Dworcowa). Powód: przejazd próbny pociągów po pierwszym odcinku kolei wschodniej od Krzyża do Bydgoszczy (145 km). Po godz. 16.00 wtoczyły się dwa umajone parowozy „Brda” i „Wda”, a z wagonów wysiedli pruscy dygnitarze witani orkiestrą. Niespełna dwa tygodnie później przyjeżdża pociąg specjalny ze Szczecina z królem pruskim Fryderykiem Wilhelmem IV, który uroczyście otworzył nowy szlak kolejowy. Nocą 27 lipca wyruszył z Bydgoszczy do Berlina pierwszy rozkładowy pociąg osobowy. Podążał z prędkością 35 km/godz. i okrężną drogą przez Szczecin docierał na miejsce po ponad 13 godzinach. Dziś kolejowa podróż do stolicy Niemiec trwa nieco ponad 6 godzin.
Powstała w Bydgoszczy Dyrekcja Kolei Wschodniej była pierwszą państwową dyrekcją kolei w Europie i na świecie. Pod koniec XIX wieku zarządzała szlakami od Berlina do Kłajpedy o długości 4833 km linii kolejowych. Przez pewien czas jej znakomitym dyrektorem był pruski minister Albert von Maybach – późniejszy Honorowy Obywatel Bydgoszczy. Już w roku 1888 na dworcu bydgoskim odprawiono 214 tys. podróżnych i przewieziono 147 tys. ton towarów.
„Współcześnie Bydgoszcz jest jednym z ważniejszych węzłów dróg żelaznych państwa polskiego, głównym przedbramiem kolejowych portów morskich Zatoki Gdańskiej. Natomiast w pierwszym siedemdziesięcioleciu swego funkcjonowania węzeł ten pełnił nieco inne, w istocie rzeczy mniej ważne zadania – był przede wszystkim jednym z ogniw systemu połączeń królewsko-pruskiego, a następnie cesarskiego Berlina z północno wschodnimi ziemiami Rzeszy Niemieckiej (…)” – napisał prof. Sławomir Kalembka, toruński historyk i wybitny znawca dziejów kolejnictwa.
O różnych faktach związanych z rozwojem kolejnictwa w naszym mieście, dowiecie się podczas kolejnego Spaceru Historycznego – Kolejowa Bydgoszcz, już w najbliższą sobotę. Potrwa on dwie godziny, a jego uczestnicy zobaczą również miejsca zwykle niedostępne dla odwiedzających.
Na ostatni z wakacyjnych spacerów – „Szpiedzy i agenci dawnej Bydgoszczy” – zapraszamy 28 sierpnia.
Wstęp do muzeum – spacery: 8 zł
Bilety można zakupić na dwa sposoby:
– w kasie Muzeum Okręgowego, ul. Gdańska 4 (z wyjątkiem poniedziałków)
– przelewem na konto nr 45 1240 1183 1111 0011 0159 1497
W tytule przelewu należy wpisać: „Wstęp do MOB – Kolejowa Bydgoszcz – imiona i nazwiska uczestników – adres e-mail – numery telefonu
Fot. Zbiory MOB – Dyrekcja Kolei od strony Brdy (najpewniej koniec XIX w.)
19 sierpnia 2021 r.