Edupolis

Europejskie Sojusze Szkół dla współpracy

Europejskie Sojusze Szkół to nowa inicjatywa Komisji Europejskiej, która otwiera przed szkołami wspaniałe możliwości transnarodowej współpracy. Pilotaż programu ruszy już w 2026 roku. Celem przedsięwzięcia jest opracowanie strategii ciągłego rozwoju nauczycieli.

Szkoła to przestrzeń, w której kształtują się przyszłe pokolenia. To tutaj, na korytarzach i w salach lekcyjnych uczniowie uczą się współpracy, dialogu, poznawania świata i odpowiedzialności obywatelskiej. Tutaj kiełkują pomysły i rodzą się idee mające moc kreowania świata. W tym procesie kluczową rolę odgrywają nauczyciele – przewodnicy i mentorzy, którzy dzięki pasji, zaangażowaniu i profesjonalizmowi inspirują młodych ludzi do rozwoju, budując atmosferę zaufania, w której uczniowie chcą pytać, poszukiwać i doświadczać.

W realizacji tej misji nauczycieli wspierają europejskie programy edukacyjne, a wśród nich nowa inicjatywa w ramach programu Erasmus+, czyli Europejskie Sojusze Szkół (European School Alliances). Jej uruchomienie to kolejny krok w stronę ściślejszej międzynarodowej współpracy, wymiany doświadczeń oraz podnoszenia jakości nauczania w całej Europie. To szansa, by wiedza, umiejętności i wartości wykraczały poza szkolne mury, spotykały się w międzynarodowym otoczeniu i łączyły ludzi oraz dobre praktyki w imię wspólnej europejskiej przyszłości. 
Pilotażowa edycja zostanie zrealizowana jako działanie scentralizowane w ramach Akcji 2. (Współpraca organizacji i instytucji) i obejmie sektor edukacji szkolnej.

Dlaczego Sojusze?  

Głównym celem inicjatywy jest współpraca pomiędzy organami prowadzącymi, instytucjami i szkołami na wszystkich etapach edukacji, służąca: 

• opracowaniu przez władze oświatowe wspólnych strategii ciągłego rozwoju zawodowego nauczycieli,
• podnoszeniu prestiżu zawodu nauczyciela,
• doskonaleniu jakości nauczania i szkolenia,
• ułatwianiu mobilności uczniów i kadry,
• testowaniu i integrowaniu innowacyjnych metod i programów nauczania – szczególnie w obszarze umiejętności podstawowych, nauki języków obcych, edukacji obywatelskiej czy wiedzy o Unii Europejskiej.

Europejskie Sojusze Szkół mają być sposobem realizacji dwóch unijnych strategii: Unii Umiejętności  (Union of Skills) oraz Europejskiego Obszaru Edukacji, które zakładają między innymi zmniejszenie odsetka uczniów z niedostatecznym poziomem kompetencji podstawowych (takich jak: czytanie ze zrozumieniem, liczenie, posługiwanie się technologiami informacyjno-komunikacyjnymi) oraz poprawę jakości edukacji poprzez lepszy dostęp do współpracy międzynarodowej.

Sojusze nie będą jedynie kolejną krótkoterminową inicjatywą, lecz staną się narzędziem systematycznego wzmacniania jakości, innowacyjności i inkluzywności w edukacji. Ich celem, obok promowania wspólnego podejścia do rozwoju umiejętności nauczycieli oraz upowszechniania międzynarodowych wyjazdów edukacyjnych, jest również zapewnienie trwałości rezultatów – tak, aby efekty projektów pozostawały widoczne i użyteczne  także po zakończeniu ich finansowania.

Kto i na jakich zasadach może dołączyć?

Każdy projekt realizowany w ramach Sojuszy będzie musiał obejmować co najmniej dwa działania w każdym z dwóch głównych obszarów, którymi są: poprawa jakości uczenia się i nauczania w szkołach oraz umiędzynarodowienie i budowanie potencjału edukacji szkolnej. W praktyce oznacza to konieczność podejścia wielowymiarowego, które gwarantuje kompleksowy charakter całego przedsięwzięcia.

W Sojuszach mogą uczestniczyć:

• szkoły prowadzące kształcenie ogólne na poziomie przedszkolnym, podstawowym lub średnim,
• lokalne i regionalne władze oświatowe lub organy koordynujące szkoły,
• stowarzyszenia nauczycieli, dyrektorów szkół, pracowników edukacji szkolnej, stowarzyszenia rodziców oraz inni interesariusze systemu szkolnego.

Uczestnikami Sojuszy mogą być instytucje działające w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub państwach trzecich stowarzyszonych z programem Erasmus+.
Wnioski do programu będą składane przez koordynatora w imieniu wszystkich partnerów uczestniczących w projekcie. Wybrana inicjatywa otrzyma ryczałtową dotację na realizację projektu trwającego 36 miesięcy.

Europejskie Sojusze Szkół mogą być szansą na to, aby szkoły stały się prawdziwymi laboratoriami innowacji, otwartymi na świat i zakorzenionymi we wspólnocie wartości. Start pilotażu to może być dobry moment, aby w gronie nauczycieli, dyrekcji i samorządów szkolnych zastanowić się, jakie potrzeby i pomysły mogłyby być realizowane w ramach sojuszu.

Informacje o naborze i zasadach finansowania pojawią się już wkrótce w „Europie dla Aktywnych”.

Źródło: FRSE